Wat is Valse Hoop?
Valse Hoop is een afweermechanisme dat gekenmerkt wordt door de hoop iets prettigs te kunnen krijgen of iets vervelends te kunnen voorkomen. Dit gaat gepaard met een hoge energie en de gedachte “Als ik ...., dan ...”. “Als ik nu gewoon doe alsof het goed met me gaat, hoeft niemand zich zorgen om mij te maken.” Of: “Als ik zorg dat ik al mijn werk op tijd af heb, dan heb ik eindelijk rust in mijn hoofd.” Het gaat hier om de gedachte dat als jij nu maar zus of zo doet, je alsnog kunt krijgen wat je als kind nodig hebt gehad.
En dat is precies de functie van de Valse Hoop: het houdt ons de illusie voor dat we nu alsnog kunnen krijgen wat we als kind nodig hadden toen onze behoeften niet werden vervuld. Alsof we de trein van gisteren nu nog zouden kunnen halen... Op die manier hoeven we niet de oude pijn te voelen die in ons Kind-Bewustzijn zit opgeslagen. Lees hierover meer op deze pagina.
Valse Hoop uit zich voornamelijk in gevoelens van stress, met piekeren, slecht slapen, overspannenheid en uiteindelijk burn-out tot gevolg. De stress heeft altijd een bepaald gevoel van urgentie in zich: dingen kunnen niet wachten, of moeten precies op een bepaalde manier uitgevoerd worden. Een tweede vorm waarop Valse Hoop tot uiting komt is hyperactiviteit. Dit kan heel goed voelen, alsof je de hele wereld aan kan, maar onderliggend speelt de gedachte “Als ik dit of dat nou zus of zo doe, dan is het perfect en komt alles goed”. En deze hoop stort altijd op een gegeven moment in. En dan is de kans groot dat je somber wordt.
Valse Hoop en depressie
Valse Hoop en depressie (meestal gekenmerkt door de afweer Primaire Afweer) gaan voor veel mensen hand in hand. Als jij de omschrijving van Valse Hoop herkenbaar vindt, dan herken je misschien ook wel dat je periodes hebt waarin je je goed voelt en periodes waarin je je niet goed voelt. Dat kan zich snel afwisselen (bijv. binnen dezelfde dag) of langzaam, om de paar maanden of zelfs jaren. Wat hier gebeurt is dat we vanuit Valse Hoop het gevoel krijgen dat we invloed hebben op de situatie als we maar heel hard ons best doen. Dat geeft hoop en voelt goed. Maar deze hoop is een illusie, omdat het is bedoeld om de oude onvervulde behoefte van het kind dat we waren op te vullen. En dat kan niet meer. Dus zodra er iets gebeurt dat ons tegenzit of niet gaat zoals we hadden gehoopt, stort deze Valse Hoop in. En dan worden we somber, met mogelijk depressie als gevolg. Of we zijn zo gestresst dat we burn-out raken en ook dan kan depressie een gevolg zijn.
Hoe stop ik mijn Valse Hoop?
Herken je bij jezelf de neiging tot Valse Hoop? Dan kost dat waarschijnlijk een hoop energie en is het fijn als je dat kunt stoppen. Probeer het eerst eens te herkennen: wanneer voel je de verhoogde energie en merk je dat je een “Als ik ..., dan ....” gedachte hebt aangenomen? Kijk dan of het lukt om te stoppen met wat je aan het doen bent en je te beseffen dat het een oude onvervulde behoefte is die je nu nog probeert te vervullen met het Valse Hoop gedrag.
Wil je graag meer stappen zetten in het herkennen en stoppen van jouw Valse Hoop? Dan raad ik je aan mijn gratis eBook te lezen.
Nieuwsgierig naar meer informatie over de afweermechanismen en hoe je deze los kan laten? Bekijk mijn lees- en luistertips!
Wil je weten welke van de vijf afweren jij het meeste tegenkomt? Dan kun je de afweerprofieltest doen.