Het is normaal om somber te zijn
Het gaat zo snel; voor je het weet glijd je van die ene negatieve gedachte over jezelf in een donkere put van somberheid. Alles voelt zwaar, je bent onzeker, voelt je schuldig en dat je vanochtend nog heerlijk van de zon kon genieten ben je allang weer vergeten. Waarom kan je dan ook niets? Waarom vindt niemand jou leuk? Waarom moet je je altijd zo ellendig voelen? Het voelt alsof het nooit ophoudt…
Wat ik hierboven beschrijf, de gedachten en gevoelens, is heel normaal. Dit is écht heel normaal. Ik herhaal het, omdat juist deze gevoelens de onzekerheid vaak extra in de hand werken. Waarom zijn andere mensen wel blij met hun leven? Wel zelfverzekerd, gemotiveerd, enthousiast? Laat me je uitleggen wat ik bedoel. Want met ‘normaal’ bedoel ik niet dat iedereen dit heeft. Sommige mensen hebben last van depressieve klachten, andere mensen niet. Andere mensen hebben misschien weer last van iets anders (denk aan en kort lontje hebben, te veel drinken op een feestje, voortdurend over je eigen grenzen gaan, etc. etc.). Zo heeft ieder een eigen neiging tot bepaald gedrag, gevoelens en gedachten.
Wat ik wél bedoel met ‘normaal’, is dat iedereen zo’n neiging heeft. We hebben allemaal een bepaald patroon van gevoelens, gedachten en gedrag waarin we verzeild raken op het moment dat we ons in een stressvolle situatie bevinden of wanneer we geraakt (lees: getriggerd) worden. En jouw neiging is misschien om je somber en onzeker te voelen, jezelf af te kraken en het liefst onder een dekentje te verdwijnen. Dit patroon (of het nu somberheid of verslaving, perfectionisme of dwanghandelingen zijn) gaat altijd vooraf door iets dat ik een symbool noem.
Een symbool is iets of iemand dat jou onbewust doet denken aan een situatie uit eerder in jouw leven waartegen je een beschermingsmechanisme hebt moeten ontwikkelen. Beschermingsmechanismen ontwikkelen wij allemaal als kind om onszelf staande te houden in de wereld waarin we opgroeien. En één van die mechanismen is somberheid. Somberheid is namelijk heel effectief in het verschuiven van onze aandacht van buiten (daar waar het symbool, ofwel de trigger zich bevindt) naar binnen. Met onze aandacht bij alle negatieve gedachten en het zware gevoel leiden we onszelf af van datgene dat ons in eerste instantie heeft geraakt. Denk aan een blik van je partner, een opmerking van die ene collega, je favoriete broodbeleg dat op blijkt te zijn, onverwacht slecht nieuws, het stoten van je teen, en ga zo maar door. Iets dat een pijn in ons raakt die we niet willen voelen. En floeps! Als beschermer is daar die zware deken over je leven: de somberheid.
En dit is dus volstrekt normaal. Sterker nog: dit patroon is heel gezond en heeft jou als kind het leven gered. Het getuigt van een gezond psychisch immuunsysteem. Én het is ook heel vervelend voor jou in het hier-en-nu, want je hebt natuurlijk last van die somberheid. Dus misschien kun je jezelf de volgende keer wat meer compassie geven: wees lief voor jezelf en herinner je dat de onzekerheid en depressieve gevoelens je proberen te beschermen. En misschien kun je dan als volgende stap jezelf eens afvragen wat er mogelijk voorbij is gekomen dat de somberheid heeft geactiveerd? Wat zou het symbool kunnen zijn geweest?
